Nosework to najlepsza zabawa dla Twojego psa! Nosework jest dyscypliną kynologiczną, wywodząca się z pracy użytkowej psów policyjnych wyszukujących materiały wybuchowe, narkotyki czy inne materiały niedozwolone.

W Polsce jest kilka organizacji, które zajmują się propagowaniem oraz rozwijaniem tej dyscypliny. Różnią się one nieznacznie typem wyszukiwanych próbek, przygotowaniem próbek i przeprowadzaniem egzaminów. Cel jest jednak wspólny: dobra zabawa dla psa i jego przewodnika wraz z nutką rywalizacji podczas zawodów.

Co szukają psy na zajęciach nosework?

Podczas zawodów psy nie szukają oczywiście niedozwolonych materiałów. Skupiają się na odnalezieniu próbek zapachowych olejków eterycznych, hydrolatów lub naturalnych zapachów jak np. cynamon, pomarańcza, goździk lub inne. Nosework wykorzystuje naturalne zdolności psa.

Jakie są zalety nosework?

Nosework rozwija i doskonali psi nos. Uczy psa koncentrowania się na jednej czynności przez dłuższy czas, co potem może się przydać podczas pozytywnego szkolenia z zakresu tzw.psiego posłuszeństwa ale nie tylko. Nosework wzmacnia pewność siebie u psa, dlatego też jest świetnym zajęciem dla psów lękowych.

Sprawdzi się doskonale dla psów reaktywnych. Wycisza, męczy i relaksuje. Nosework jest świetnym uzupełnieniem terapii psów lękliwych. Pomaga w pracy z psami agresywnymi w stosunku do psów czy ludzi.

Podsumowując: poświęcając psu niewielką ilość czasu, mamy zmęczonego, zadowolonego psa, który buduje pewność siebie i z którym my budujemy cudowną więź.
Warto jest ćwiczyć z psem nosework dla urozmaicenia życia psa, wspomagając terapię czy przygotowując się do zawodów.

Jak wyglądają zawody nosework?

Przygotowując się do zawodów zapewniamy psu regularne treningi. Sam udział w zawodach może być też wzbogacającym doświadczeniem dla psa. Pod warunkiem, że każdy start nadal traktujemy jako dobrą zabawę, o czym należy pamiętać.

Na chwilę obecną w Polsce organizacją zawodów zajmują się dwie organizacje Nosework Polska i Polska Liga Nosework. Ich regulaminy nieznacznie się różnią. W Psioku z powodzeniem startujemy w zwodach obu organizacji.

Zawody organizowane przez Nosework Polska

Przybliżę zasady jakie obowiązują w Nosework Polska. Każdy pies biorący udział w zawodach musi zdać egzamin. W egzaminach mogą brać udział psy które ukończyły 5 miesięcy. Aby wziąć udział w zawodach klas 1-3 psy muszą ukończyć 6 miesięcy.

Egzamin

1 stopień egzaminu obejmuje jeden zapach jakim jest cynamon. Na egzaminie na podłodze ustawionych jest 12 kartoników, w tym w jednym jest zapach cynamonu. Para przewodnik i pies, mają 3 minuty na wskazanie w którym kartoniku jest zapach. Przewodnik poprzez obserwację psa, zgłasza w którym kartonie jest ów zapach. Przewodnik nie może dotykać kartoników.
Po zdanym egzaminie na wyszukiwanie cynamonu, para może wziąć udział w zawodach klasy 1. Podchodząc do egzaminu z cynamonu możemy zdać również pomarańczę i goździk. Pomarańcza pozwala na start w klasie 2 a goździk w klasie 3.

Kategorie i klasy

Zawody dzielą się na kategorie i klasy. Kategorie rozróżniają głównie miejsce pracy (przedmioty, pomieszczenia, obszar zewnętrzny, woda, pojazdy), w ramach każdej kategorii wyróżnia się 3 klasy trudności. Kolejno 1, 2 i 3, 4 oraz Klasę Open.
Na chwilę obecną w Nosework Polska głównie rozgrywane są zwody w klasach 1 i 2 ze względu na duże zainteresowanie tymi klasami.

Kategoria PRZEDMIOTY/CONTAINERS
Klasa 1

Na ringu ułożonych jest 20 przedmiotów, w których ukryta jest 1 próbka zapachowa. Zapach cynamonu nie może być starszy niż 24 godziny – jest to tzw.wiek próbki. Przedmiotami mogą być zabawki, pojemniczki, klocki, kawałki materiału, piłki etc . To jakie będą to przedmioty ograniczone jest tylko wyobraźnią sędziego. Drużyna ma 2,5 minuty na wskazanie przedmiotu w którym znajduje się próbka. Wskazanie próbki odbywa się w dowolny sposób i jest zależy od wypracowanego prze drużynę sygnału. Ważne, aby przewodnik wiedział, kiedy pies informuje go, iż znalazł próbę i fakt ten zgłosił sędziemu, poprzez hasło „ALARM” lub podniesieniem ręki. W jaki sposób będzie zgłaszał fakt znalezienia próbki zgłasza przed startem sędziemu. Ważna aby pamiętać o tym, iż przewodnik nie może dotykać przedmiotów, gdyż za to grozi dyskwalifikacja.

Z życia wzięte.
Jeśli Twój pies zrzuci jakiś przedmiot z zaaranżowanej przez sędziego przestrzeni, a Ty chcą być uprzejmym podniesiesz tą rzecz, niestety zostaniesz za to zdyskwalifikowany. Na ringu podczas zawodów nie wolno dotykać przedmiotów. 

Kategoria POMIESZCZENIA/INTERIOR
Klasa 1

W tej kategorii pies ma do przeszukania pomieszczenie czy wyznaczony obszar w pomieszczeniu i oznaczeniu, gdzie jest próbka zapachowa. Próbki mogą być schowane dowolnie na podłodze, na wysokości, pod wykładziną, na krzesełku, ścianie etc. W pomieszczeniu mogą znajdować się różne przedmioty. Przewodnik ma za zadanie wskazać dokładną lokalizację próbki, oczywiście po wskazaniu jej przez psa. Przewodnik nie może niczego dotykać ale może zachęcać psa do pracy, chwalić i w dowolny pozytywny sposób komunikować się z psem. Drużyna ma 3 minuty na wskazanie próbki.
Z życia wzięte.
Bywa i tak, że ringi zlokalizowane są blisko siebie. Jeśli Twój pies w trakcie przeszukiwania jednego ringu wejdzie na drugi, niestety ale otrzymasz dyskwalifikację.

Kategoria WODA/WATER
Klasa 1

Na ringu znajduje się 7 pojemników z wodą. W jednym pojemniku ukryty jest zapach. Przewodnik ma wskazać pojemnik z zapachem, ale nie musi wskazać dokładnej lokalizacji próbki w pojemniku. Pojemniki mogą być ustawione zarówno w pomieszczeniu jak i na zewnątrz. Przewodnik ma 1 minutę na wskazanie właściwego pojemnika. Wiek próbki to maksymalnie 24 godziny. Pies nie może wylać wody, gdyż za to jest dyskwalifikacja.
Z życia wzięte.
Pojemniki mogą być różnej wielkości od malutkich plastikowych pojemniczków po wielkie wiadra z wodą.

Kategoria POJAZDY/VEHICLES
Klasa 1

Ta kategoria polega na przeszukiwaniu pojazdów, odnajdywaniu i oznaczaniu ukrytych próbek zapachowych. Próbki mogą być schowane w kole samochodu, pod tablicą rejestracyjną, w drzwiach ale nie musi to być samochód. W kategorii pojazdy do przeszukania mogą być hulajnogi, rowery etc. Przewodnik ma za zadanie wskazać dokładną lokalizację próbki w ciągu 2,5 minuty. Wiek próbki to maksymalnie 24 godziny.
Z życia wzięte.
Ostatnio na zawodach pojazdem był plastikowy samochodzik dziecięcy.

Kategoria OBSZARY ZEWNĘTRZNE/EXTERIOR
Klasa 1

Polega na przeszukiwaniu wyznaczonych obszarów na świeżym powietrzu i oznaczaniu ukrytych próbek zapachowych. Miejsce do przeszukania może być dowolne i zależne od wyobraźni sędziego. Teren mus być jednak bezpieczny dla psa
i przewodnika. Obszar do przeszukania jak w każdej kategorii oznaczony jest pachołkami, dzięki czemu przewodnik może nakierowywać psa na przeszukanie określonego obszaru i ma na to 3 minuty. Wiek próbki to maksymalnie 24 godziny.
Z życia wzięte.
Przewodnik ma swobodę pracy z psem na lince lub bez linki/smyczy. Jeśli ringi ustawione są blisko siebie, podpinam Jordan smycz. Jeśli nie ma ryzyka wejścia na drugi ring, pozwalam jej przeszukiwać ring bez smyczy. Dzięki temu nie przeszkadzam. 

Klasy wyższe

W każdej kategorii jest jeszcze klasa 2,3 i 4 które różnią się od klasy 1 ilością ukrytych próbek, czasem na odnalezienie próbki oraz wiekiem próbki. Dodatkowo dochodzą zapachy zwodnicze, wysokość oraz fakt, że próbka może być schowana, tak, aby pies nie miał do niej dostępu. Próbka może być „stara” nawet na 7 dni. Na ringu może być schowanych kilka próbek ale może też nie być żadnej. To wszystko powoduje, że zawody stają się coraz bardziej ekscytujące.

OPEN CLASS

Aby wystartować w klasie open nie potrzebne są zdane egzaminy. Klasa łączy w sobie wszystkie kategorie. Na ringu może być od 1 do 10 próbek zapachowych. Czas przebiegu, ilośc lokalizacji oraz obszar do przeszukania jest ustalany przez sędziego. Zapachy na ringu to cynamon, pomarańcza i goździk. Maksymalna wysokość na której może być umieszczona próbka to 2,5m.

Jak rozpocząć przygodę z nosework?

Nie musisz iść na żaden kurs. Trening z psem możesz zacząć w domu. Oczywiście zachęcam do treningów w psiej szkole, które determinują nas do regularnych ćwiczeń i otrzymujemy praktyczne rady od trenera prowadzącego. Trening staje się też bardziej ekscytujący, gdyż nie wiemy, gdzie trener schował próbkę zapachową.

Aby rozpocząć przygodę z nosework, potrzebne nam będzie kilka rzeczy: olejki zapachowe lub naturalne zapachy.

W Nosework Polska używamy olejku cynamonu, pomarańczy i goździka lub naturalnych produktów jak laska cynamonu, skórka pomarańczy czy goździki. Potrzebne będą nam też patyczki i waciki kosmetyczne, 3 słoiki, pudełka do przechowywania zapachu oraz 2,3 puszki z otworkami lub niewielkie pojemniczki z dziurkami.

Jak przygotować zapach?

Na dno słoika wkładamy wacik kosmetyczny. Na zakrętkę od słoika kropimy 2-3 kropelki olejku zapachowego cynamonu. Do słoika wkładamy patyczki kosmetyczne w dowolnej ilości. Zakręcamy słoik. To samo robimy z olejkiem pomarańczy i goździka. W każdym słoiku jest tylko jeden zapach. Słoiczki możemy opisać. Po 24 godzinach, patyczki są już gotowe do użycia. Potrzebne będą nam jeszcze rękawiczki lateksowe i puszka lub niewielki pojemnik z dziurkami na wieczku. 
Jeśli chcesz pracować na naturalnych zapachach, wystarczy, że do słoiczka włożysz naturalne produkty. Nie potrzebujesz patyczków, będzie używać kawałka laski cynamonu. Będzie eco.

Jak przygotować próbkę do ćwiczeń?

Jeśli ćwiczymy na olejkach.
Zakładamy rękawiczki. Ze słoiczka wyjmujemy po jednym patyczku z każdego zapachu i wkładamy do naszej puszki/pojemnika z dziurkami na którym będziemy ćwiczyć. Jeśli patyczki nie mieszczą się do puszki, łamiemy je na pół. Zamykamy puszkę. To jest nasz mix zapachów na którym będziemy ćwiczyć. Możemy zdjąć rękawiczki 🙂
Przygotowujemy garść pysznych smaczków.
Metod szkoleniowych jest wiele. Pokaże Wam metodę, którą sama ćwiczyłam z moim psem. Po 2 miesiącach regularnych ćwiczeń, zdaliśmy egzamin i z powodzeniem wystartowaliśmy w pierwszych zawodach zdobywając 3 medale. To był bardzo udany debiut. Obecnie startujemy już w klasach wyższych i ciągle mamy z tego bardzo dobrą zabawę. Starty determinują mnie do regularnych treningów z psem. Sukcesy nasze i naszych kursantów możecie śledzić na FB i Instagramie Szkoły Psiok.

Jak ćwiczyć z psem?

W tym ćwiczeniu chodzi o zbudowanie pozytywnego skojarzenia. Nasz zapach ma się psu skojarzyć z pysznym smakołykiem i radością. Siadamy na podłodze, krzesełku możemy też stać. Nasza pozycja na tym etapie nie ma większego znaczenia. Obserwuj psa i dostosuj swoją pozycję do jak największego poczucia komfortu u niego.

Krok 1

Kładziemy na puszce smaczka, dajemy psu do powąchania puszkę i pozwalamy psu zjeść smaczek z puszki. Jak pies zbliża nos do puszki, chwalimy. Powtarzamy ćwiczenie kilka razy (5 do 10). Obserwuj psa. Jeśli 10 powtórek to dla Twojego psa za dużo, zmniejsz ilość powtórzeń. 
Pudełko trzymamy dziurkami do góry. Na tym etapie możemy skończyć ćwiczenie lub przejść do kolejnego etapu. Jeśli chcemy skończyć, na następny dzień robimy dokładnie taką samą powtórkę (5-6 razy).

Krok 2

Tym razem na puszce nie ma już smaczka. Smaczki są w ręce. Pokazujemy psu puszkę, jeśli zbliży do niej nosek, chwalimy i kładziemy na puszce smaka. Smakołyki mogą być trzymane w ręce, w saszetce lub na stoliku. Zmieniamy położenie puszki i sprawdzamy, czy pies zorientował się, że trzeba przytknąć do niej nos, aby dostać pochwalę i smaczka. Pamiętaj smaczek zawsze wydajemy na puszce.
Jest to bardzo fajna zabawa dla psa.

Krok 3

Wprowadzamy drugą puszkę. Jedna puszka jest z zapachem, druga puszka jest pusta. Sprawdzamy czy pies zorientował się, że opłaca się przykładać nosek do puszki zapachowej. Bardzo ważne jest, aby nie przechowywać razem puszki zapachowej z puszką pustą. Puszki powinny być przechowywane osobno najlepiej w plastikowych woreczkach strunowych lub innych szczelnie zamykanych pojemników.

To są tylko podstawy. Potem bawimy się tak, że kładziemy puszkę, puszki na ziemi i sprawdzamy czy psiok idzie do właściwej puszki po nagrodę.
Warto jest wypracować sobie jakiś znacznik, który będzie informował psa, że dobrze zrobił i zaraz dostanie nagrodę. Może to być kliker lub krótkie słowo “tak”, “yes”, “si”. Zaznaczając w ten sposób psu, że dobrze robi, w naszym przypadku przykłada nosek do puszki/zapachu i dostaje nagrodę. 
Jak będziecie już mieli zrobione podstawy, można iść dalej. 
Zrób z psem rozgrzewkę, przykładanie noska do puszki zapachowej. Następnie wejdź do pomieszczenia zamykając za sobą drzwi. Połóż puszkę z zapachem na ziemi. Zaproś psa do pomieszczenia i udawaj, że coś zgubiłaś/zgubiłeś. Jak tylko pies znajdzie puszkę, zaznacz, podejdź i daj nagrodę. W ten sposób możecie się bawić, ukrywając zapach w coraz trudniejszych miejscach.
Jeśli Twój pies lubi bawić się zabawką, nagódź go smaczkiem na puszce i pobaw się zabawką.

Wkrótce będziecie mieli dostęp do kursu online, właśnie nad nim pracujemy!


Wypatruj kolejnego wpisu o nosework. Opowiem o zapachach zwodniczych i najczęściej popełnianych błędach podczas treningów nosework.

 

Zachęcam do zapisania się do naszego newslettera, dzięki temu nie ominą Cię publikowane przez nas nowości i wpisy na BLOGu.